Racisme is niet aangeboren, het is aangeleerd. Racisme bestaat al eeuwenlang en het wordt van generatie op generatie overgebracht. Kinderen worden niet racistisch geboren, dit nemen ze over van anderen. En wij, als ouders, moeten er alles aan doen om de volgende generatie niet racistisch op te voeden. Als opvoeders is het nu onze verantwoordelijkheid.

‘I understand that I don’t understand’

Ik zal nooit weten hoe racisme voelt voor niet witte mensen. Ik ben wit dus ik ervaar geen racisme tegen me. Wel verdiep ik me hierin om er meer over te weten te komen. Maar als wit persoon zal ik het nooit volledig begrijpen. Ik doe hard mijn best om het tegen te gaan en ik leer graag nieuwe dingen. Ik probeer alles te begrijpen, maar het zal altijd anders zijn dan wanneer je het zelf meemaakt. Mocht ik hier fouten in maken, dan mag me dat absoluut verteld worden.

Racisme is aangeleerd

Geen enkel kind wordt geboren en denkt ‘nou, die zwarte mensen vertrouw ik niet’. Dit is aangeleerd gedrag. Soms door je ouders, soms door anderen. Ik weet nog dat er vroeger op mijn basisschool een zwart jongetje nieuw op school kwam. Iedereen had het erover. ‘Maar die komt toch gewoon uit een ander land?’, dacht ik. Dat was mij namelijk in de klas verteld. Ik weet niet meer precies hoe oud ik was, maar ik was oud genoeg om door te hebben dat er door ouders erg veel over gepraat werd. Waarom? Dat wist ik niet.

Totdat klasgenootjes vertelden dat ze niet met hem zouden gaan spelen, want hij was zwart. Hij zat niet bij mij in de klas, maar in de pauze werden er door klasgenootjes dingen gezegd als ‘zwarte mensen zijn vies’. Ik weet niet meer precies wat er verder gezegd werd, maar het was in ieder geval erg racistisch.

Thuis vroeg ik waarom kinderen dat zeiden. Ik snapte er namelijk niks van. Toen werd mij verteld over racisme en ik vond het vreselijk. Daarvoor had ik me nooit gerealiseerd dat er anders naar je gekeken wordt als je een andere huidskleur hebt. Ik woonde in een dorp met bijna alleen maar witte mensen en als kind met een witte huidskleur wordt je niet gediscrimineerd. White privilege, noemt men dat in het Engels. Op dat moment realiseerde ik me hoe gemeen mensen kunnen zijn.

Erover praten met je kinderen

Racisme is er altijd geweest, maar momenteel is er natuurlijk erg veel om te doen. Daarom heb ik besloten om erover te praten met Nomi. We hadden het er wel eens eerder over gehad, maar ik vond dat ze er meer over moest weten. Ik vond dat ze moest weten hoe slecht racisme is en wat voor dingen er gebeuren; zoals het geweld tegen zwarte mensen.

Ze zat me met grote ogen aan te kijken toen ik haar vertelde over het politiegeweld tegen zwarte mensen. Ik vertelde haar over slavernij, over kinderen die gepest worden om hun huidskleur, et cetera. Misschien denk je nu ‘is ze daar niet veel te jong voor?’. Nee, dat vind ik niet. Ik vind het belangrijk dat ze hier op deze leeftijd al van op de hoogte is. Want als ze nu al leert hoe slecht racisme is, ga ik er vanuit dat ze zelf nooit racistisch zal zijn.

De vraag die Nomi het meest stelde was ‘maar waarom dan?’. Ik vind dat best een moeilijke vraag, omdat ik echt niet snap waarom mensen een racistische denkwijze hebben. Ik vertelde haar dat het heel lang geleden begonnen is en dat mensen het elkaar weer aanleren. ‘Wat zielig voor die zwarte mensen’, zei ze. ‘Ja, dat vind ik ook. Maar weet je wat? Wij kunnen tegen die pesters zeggen dat het heel naar is wat ze doen, en opkomen voor mensen met een andere huidskleur.’ Dat vond ze een goed plan.

Geen racisme tolereren

‘Ja het is erg wat er gebeurt, maar…’ of ‘Natuurlijk was slavernij slecht, maar het is nu al zolang geleden…’. In Nederland werd de slavernij in 1863 afgeschaft. Veel mensen waren daar helemaal niet blij mee. Dat is toch beschamend? En dit is nog maar een paar generaties geleden. Maar nog steeds zijn de naweeën van de slavernij voelbaar. Hoe? Nou, door het racisme en ongelijkheid wat er nog steeds is. Ook de ‘maar’ is in mijn ogen helemaal fout. Er is geen ‘maar’. Het is erg wat er gebeurt, punt. Racisme is niet goed te praten.

‘Het was maar een grapje’, is ook iets wat vaak gezegd wordt na een racistische opmerking. Racisme is geen grapje en we zouden onze kinderen niet moeten leren dat het iets is om grapjes over te maken. Net zoals dat we niet zeggen dat iemand ‘wel een n…. ‘ (vul zelf maar in) lijkt na een dagje in de zon te hebben gespeeld. Ik ga het woord niet typen, want ik weet dat dat niet oké is. Volwassenen lachen het weg en zeggen ‘het was maar een grapje’, en op dat moment heb je je kind een woord geleerd waarvan ik hoop dat ze het nooit zullen gebruiken.

Black lives matter

Rassenongelijkheid blijft maar bestaan. Ook in Nederland. Kijk maar eens hoeveel mensen meer vertrouwen hebben in witte mensen dan in zwarte mensen en mensen uit landen als Turkije en Marokko. Laatst las ik op Facebook de vraag of moeders het oké vinden als hun kind bij een Turks of Marokkaans kind thuis gaat spelen. Als jij liever hebt dat je kind bij een Nederlands kindje gaat spelen dan bij een kindje uit een ander land, ben je gewoon een racist eerste klas.

Maar goed, black lives matter, dus. Natuurlijk zijn zwarte levens belangrijk. En als je erover nadenkt is het vreselijk dat zo’n organisatie überhaupt moet bestaan. Deze ongelijkheid zou helemaal niet moeten bestaan en het zou niet nodig moeten zijn dat hier organisaties voor opgericht moeten worden. Maar het is wél nodig, want deze ongelijkheid en racisme moet ophouden.

‘All lives matter’

Veel mensen roepen nu ‘all lives matter’. Natuurlijk zijn alle levens belangrijk, maar daar gaat het nu niet om. Witte levens zijn niet in gevaar. Wij hebben bepaalde privileges die zwarte mensen niet hebben. Zwarte mensen worden onderdruk, vermoord, gezien als verdacht terwijl ze niks verkeerd doen, er wordt geweld tegen ze gebruikt… Dat is waar het nu om gaat, en even niet om jou als wit persoon. Niemand zegt dat jouw leven niet belangrijk is, het is nu gewoon niet het punt. Het lijkt erop dat veel mensen er slecht tegen kunnen dat het even niet om hen gaat. Kun je er niet tegen of snap je het gewoon echt niet? Houd je mond er dan over en luister naar mensen die wél weten hoe racisme voelt.

Even terug naar je kinderen

‘Kinderen zien geen kleur’, hoor ik vaak. Natuurlijk zien ze wel kleur, maar ze zijn op jonge leeftijd niet racistisch. Weer even een persoonlijk voorbeeldje. Ik liep met Lenn in de kringloopwinkel en hij roept ‘Ooh wat een mooie pop!’. ‘Welke’, vroeg ik. ‘Die bruine pop, die vind ik zo lief!’. Het slaat nergens op, maar ik was stiekem toch een beetje trots dat hij precies die pop uitkoos. En daarom mocht deze pop mee naar huis.

Het is maar iets heel kleins, maar door niet alleen maar witte poppen in huis te hebben, leer je je kind dat er meer is dan alleen maar witte mensen. Want je kind speelt een rollenspel dat gebaseerd is op het echte leven en door rollenspellen leert je kind erg veel.

Praat erover

Het allerbelangrijkste in deze strijd tegen racisme is erover praten met je kinderen. Vertel ze over racisme, privileges en alles wat ermee te maken heeft. Stel er vragen over en geef je kind de ruimte om vragen te stellen en zijn of haar eigen verhaal te vertellen. Voor volwassenen is het al niet te begrijpen waarom mensen racistisch zijn en voor kinderen is dat nog moeilijker.

Racisme is aangeleerd, dus je kunt je kind ook leren om níet racistisch te zijn. Dit is onze taak, wij zijn hier verantwoordelijk voor. Dus neem je verantwoordelijkheid en laten we samen zorgen voor een mooie toekomst voor onze kinderen!

Waarom schrijf ik hierover?

Aangezien ik op Instagram al de vraag kreeg waarom ik opeens zoveel deel over racisme, zal ik deze vraag nu vast ook krijgen. Ik heb een vrij groot bereik en dat wil ik graag inzetten voor iets goeds. Ik vind racisme vreselijk en ik vind het heel erg belangrijk dat er iets aan gaat veranderen. Wat ik iedereen vooral mee wil geven is dat de verantwoordelijkheid nu bij ons ligt. Wij voeden namelijk de volgende generatie op. Daarom draag ik heel graag mijn steentje bij.